Kalemişi Dergisi
www.kalemisidergisi.com
Cilt 8, Sayı 17  Kış 2020  (ISSN: 2148-046X, E-ISSN: )
Nursel BALCI

NO Makale Adı
1605100111 KÜLTÜREL MİRAS UNSURU OLAN HALI VE KİLİMLERDEKİ DAMGALAR, İMLER VE ANLAMLARI

Türk dokuma kültürü çok köklü bir geleneğe sahiptir. Türk dokuma çeşitleri içinde önemli yer tutan ve genellikle yer yaygısı olarak kullanılan halı ve kilimlerde bezeme unsuru olan kullanılan yanış, yüklendikleri anlam ve mana açısından önemlidir. Bu yanışlar, Türk kültürü açısından dünden bugüne taşınan somut olmayan kültürel miras değerleri içinde önemli yer tutmaktadır. Bu motiflerin bir çoğu Türk Milletinin en erken çağlarından beri kullanılan yanışlardır. Bunlardan bir çoğu Türk toplumunu oluşturan boy, aşiret, oba, tirlerin kullandıkları özel işaretlerdir. Bir kısmı da yine bu grupların inanışları ile ilgili yanışlardır. Bir diğer yanış grubu da sosyal hayatla ilişkilendirilen, bitki, hayvan ve kullanım eşyası ile ilgili olanlarıdır. Her üç amaçla yapılan bu yanışların halı ve kilimlerde binlerce yıldan beri kullanılıyor olması, kültürün devamlılığını göstermektedir. Kültürel mirasın korunması, yaşatılması ve nesilden nesile aktarılmasında en önemli görevi, geleneksel yöntemlerle dokuma yapan insanlar sağlamıştır. Genellikle kadınlarımızın yaptığı bir iş olan halı ve kilim dokumacılığı, binlerce yıldan beri ana-kız, usta çırak ilişkisi içinde yaşatıla gelmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kültürel miras, halı, kilim, yanış, im, damga